Grupa modlitewna jako grupa dzielenia

Wielką wartość ma wspólnotowe rozważanie Biblii, (…) dzięki któremu uczestnicy spotkań wzrastają i wspomagają nawzajem swój postęp w życiu duchowym.

Jak uczy nas tradycja duchowości, z rozważania słowa Bożego, a zwłaszcza tajemnic Chrystusa rodzi się siła kontemplacji i gorliwość w apostolacie. Zarówno we wspólnotach kontemplacyjnych, jak i apostolskich, wielkich dzieł dokonywali zawsze ludzie modlitwy jako autentyczni interpretatorzy i wykonawcy woli Bożej. Z obcowania ze słowem Bożym czerpali oni niezbędne światło dla rozeznania osobistego i wspólnotowego, które pomogło im odkrywać drogi Pańskie w znakach czasu. W ten sposób ukształtowali w sobie swoisty instynkt nadprzyrodzony, dzięki któremu nie upodobnili się do mentalności tego świata, ale odnawiali swój umysł, aby rozpoznawać wolę Bożą — co jest dobre, co Bogu przyjemne i co doskonałe (por. Rz 12, 2).

Jan Paweł II, Posynodalna Adhortacja Apostolska Vita Consecrata

Rozważanie Pisma świętego to jedna z wielu możliwości spotkania z Jezusem. Każdy, kto z wiarą i miłością słucha lub czyta Słowo Boże, może spotkać Jezusa. Jednak wspólne rozważanie stwarza większą szansę na doświadczenie Jego bliskości, ponieważ wtedy jest On też obecny dzięki wspólnocie zebranych w Jego Imię (Mt 18, 20). On sam poprzez światło swej obecności wyjaśnia słowa Pisma świętego i skłania nas do działania. “Jezus pośrodku” jest sensem, celem i radością autentycznego wspólnego rozważania, rozpoczęciem życia w wieczności, doświadczaniem żywej Krwi Jezusa Chrystusa już na tej ziemi.

Grupa modlitewna jest też grupą dzielenia się, jest miejscem formacji, wzajemnego wsparcia i budowania relacji. Członkowie grupy jeżeli wyrażają ochotę, mogą też  podzielić się doświadczeniem Boga w swoim życiu.

Sens grup dzielenia

Dzielenie się to bardzo ważny moment spotkania formacyjnego. Pozwala on czynnie zaangażować się wszystkim członkom grupy, łączy treści poruszane na spotkaniu z codziennym życiem, jest czasem świadectwa, w którym tworzą się w grupie więzy oparte na wspólnym doświadczeniu wiary i spotkania z żywym Bogiem.

Dzięki grupie dzielenia lepiej poznajemy siebie. Chcąc podzielić się swoimi przeżyciami i doświadczeniami z innymi, powinniśmy wyraźnie określić i nazwać je w sobie. Taką rolę spełnia także spotkanie z bliskim przyjacielem.

W czasie spotkań dzielimy się też osobistym przeżyciem, a nie ogólnymi stwierdzeniami. Jest to czas dzielenia się osobistym przeżywaniem wiary, rozważaniem Słowa Bożego, dokumentów Kościoła, słuchaniem konferencji itp. Czas poznawania wspólnoty polega na rozeznawaniu swoich pragnień i odkrywania Bożej woli oraz uczenia się życia i służby we wspólnocie.
Jezus mocą Ducha Świętego dokonuje przemiany serca ludzkiego. „Gdzie dwóch albo trzech spotyka się w imię Moje, tam Ja jestem pośród nich” /Mt 18,20/.

W grupie odkrywamy to, że jesteśmy narzędziami Bożymi, że Pan Bóg mówi do nas poprzez innych; uświadamiamy sobie, że nie jesteśmy zupełnie sami, że jest jeszcze ktoś, kto ma problemy i doświadczenia podobne do naszych własnych. Zbieramy się po to, aby wspólnie podjąć refleksję, jak bardziej żyć po chrześcijańsku.

Dzielenie się w grupie prowadzi ku wspólnocie życia chrześcijańskiego. Członkowie uczą się skupiać uwagę przede wszystkim na problemach drugiej osoby i patrzeć na świat oczami innego człowieka. Umożliwia to uczenie się zachowania, które służy rozwijaniu wzajemnych stosunków we wspólnocie, takich jak: pogłębianie zrozumienia i poznanie wzajemnego sposobu bycia z ludźmi, swobodniejszego i bardziej odpowiedzialnego okazywania swoich uczuć, gotowości do bardziej przyjaznego kontaktu z drugim człowiekiem i do pozbawionego lęku wchodzenia w relację z ludźmi. Prowadzi to do wytworzenia wspólnoty i uspołecznienia jednostki.
Dzielenie się jest szkołą postaw ( które kształtują się przez naśladownictwo, przeżycia uczuciowe i procesy intelektualne). Słuchając innych osób i wypowiadając się, kształtujemy swoją postawę. Słuchając innych uczymy się także przeżywania i radzenia sobie z problemami. Ułatwia to nam wypracowanie własnej postawy wobec Boga, ludzi, świata, siebie itd.
Dzielenie się jest szkołą miłości. Ja daję siebie innym i uczę się słuchać innych oraz przyjmować ich takimi, jakimi są.

Rodzaj dzielenia się

Dzielenie się może być różnego rodzaju, np. dzielenie się Słowem Bożym, dzielenie się przeżyciami z jakiś rekolekcji, z przeżytego dnia skupienia, dzielenie się na konkretny temat podany przez osobę prowadzącą spotkanie, dzielenie się życiem.

Ważne jest, aby dzielenie się Słowem Bożym nie przerodziło się w dyskusję. Gdy tekst jest trudny, warto po skończeniu dzielenia poprosić kapłana o wyjaśnienia. Dzielenie się Słowem Bożym jest czasem otwarcia się na Pana Boga, słuchania Jego Słowa.

W grupie powinien wypowiadać się każdy uczestnik spotkania lecz nie ma w tej kwestii przymusu. Możliwość samodzielnego wypowiadania się rodzi poczucie autentyczności, ta zaś zapewnia poczucie własnej autonomii i tożsamości ( co jest bardzo potrzebne człowiekowi do rozwoju ), a także rodzi poczucie bezpieczeństwa.

Nikt z nas nie ma monopolu na prawdę. Prawda jest jedną obiektywną rzeczywistością i każdy z nas dostrzega tylko jej cząstkę. Słuchając dzielenia się innych poznajemy obiektywną prawdę i rozwijamy się.
Prowadzący grupę dzielenia nie jest nauczycielem, ale bardziej czuwającym nad przebiegiem spotkania. W każdej grupie jest potrzebny ktoś, kto podejmuje działanie grupy. Tym, który zasadniczo prowadzi spotkanie jest Duch Święty.
Bardzo ważna jest stałość i systematyczność spotkań grup dzielenia. Formowanie się osobowości jest długim procesem. Nie należy zrażać się niepowodzeniami. Jeżeli jedno, czy kilka spotkań nie było zbyt ciekawych, wcale nie znaczy to, że były niepotrzebne.

Podczas dzielenia staramy się wypowiadać w pierwszej osobie liczby pojedynczej: „ja”. Nie napominamy siebie, ani innych. Nie oceniamy, nie komentujemy, nie nawiązujemy do wypowiedzi innych. Nie ma wypowiedzi dobrych albo złych. Nie musimy ani przyjmować ani odrzucić wypowiedzi innych. Nie musimy mówić wszystkiego. Ale to, co mówimy powinno być prawdziwe i ważne.  Stopień szczerości początkowo jest bardzo ograniczony. Otwarcie przychodzi z czasem. Wszystkim też nie jest łatwo mówić o sobie.  Jesteśmy więc zobowiązany do dyskrecji. O tym, co było powiedziane w grupie, z nikim nie powinniśmy rozmawiać.

„…Słowo Boże jest pierwszym źródłem wszelkiej duchowości chrześcijańskiej. Umacnia osobistą więź z żywym Bogiem oraz z Jego zbawczą i uświęcającą wolą…”. „Słowo Boże zostaje przeniesione w życie i rzuca na nie światło mądrości, która jest darem Ducha. (2 Tm 3, 16)  św. Jan Paweł II

Wybrane metody modlitwy

Modlitwa w grupie modlitewnej

DZIELENIE SIĘ SŁOWEM BOŻYM

Jest to jedna z najprostszych metod rozważania słowa Bożego, która może przebiegać w kilku etapach.

CZYTANIE PISMA ŚWIĘTEGO – Jedna osoba czyta przewidziany fragment Pisma Świętego, który wszyscy uczestnicy także mają przed sobą.

ROZWAŻANIE – Przez pewien czas wszyscy trwają w rozważaniu usłyszanego tekstu.

DZIELENIE SIĘ SŁOWEM – Następnie, kolejno lub spontanicznie, każdy dzieli się z innymi myślami, jakie wzbudziło w nim Słowo Boże. Zwykle taka wypowiedź rozpoczyna się zacytowaniem jednego z wersów. W zależności od przyjętego sposobu dzielenia się Słowem, wypowiedzi mogą zawierać dłuższą refleksję bądź krótsze wezwanie mające charakter modlitwy dziękczynienia, uwielbienia, przeproszenia lub prośby. W najprostszej formie można też po prostu zacytować krótki fragment tekstu (werset lub jego część), który najbardziej do kogoś przemówił, dodając na końcu krótkie wezwanie (np. Chwała Tobie, Panie, Bądź uwielbiony w Twoim słowie, Panie).

MODLITWA – Po wypowiedzeniu się wszystkich, prowadzący może zainicjować modlitwę, która może przejść w modlitwę spontaniczną wszystkich uwielbiając Boga, prosząc Go i dziękując Mu. Można też odśpiewać jakąś pieśń. Spotkanie można zakończyć rozważeniem jednej tajemnicy różańca. Tu dowolność ma prowadzący spotkanie.

Metoda medytacji Pisma Świętego

LECTIO DIVINA

Lectio divina (z łac. Boże czytanie) jest starożytną praktyką medytacji Słowa Bożego na drodze kolejnych etapów, które prowadzą człowieka od Słowa Bożego do życia wiary. Przewodniczką na tej drodze jest Matka Boża, będąca dla każdego wiernym wzorem uległego przyjęcia Słowa Bożego. Ona zachowywała wszystkie te sprawy i rozważała je w swoim sercu (Łk 2,19). Do medytacji trzeba się dobrze przygotować. Należy zarezerwować na nią czas, przygotować sobie miejsca do czytania i modlitwy oraz przede wszystkim wezwać pomocy Ducha Świętego. Ten Duch, który kiedyś prowadził umysł i rękę autorów natchnionych dziś otwiera przed nami Słowo, które staje się mową Boga do nas daną na dziś.

LECTIO

Czytanie tekstu, które rodzi pragnienie autentycznego poznania jego treści, zrozumienia co mówi tekst biblijny sam w sobie, co Bóg chciał powiedzieć ludzkości przez ten tekst? Ważne aby otworzyć się na prawdę zawartą w tekście a nie skupić się na poziomie własnych myśli.

MEDITATIO

Rozważanie, w którym stawiamy sobie pytanie o to co mówi tekst biblijny do mnie? Tutaj każdy osobiście, ale także wspólnota, powinien otworzyć się na Słowo i z nim skonfrontować swoje postępowanie, ponieważ nie chodzi o rozważanie słów wypowiedzianych w przeszłości, ale w chwili obecnej.

ORATIO

Modlitwa, ma nas prowadzić do dania odpowiedzi Bogu, zakłada pytanie: co my mówimy Panu w odpowiedzi na Jego Słowo? Modlitwa jako prośba, wstawiennictwo, dziękczynienie i uwielbienie jest pierwszym sposobem, przez który słowo nas zmienia.

CONTEMPLATIO

Lectio divina kończy się kontemplacją, podczas której przyjmujemy Boży dar w postaci Jego spojrzenia na rzeczywistość. Wewnętrznie przeżywamy nawrócenie umysłu, woli i serca. Kontemplacja ma bowiem wyrobić w zamysł Chrystusowy (1 Kor 2,16). Słowo Boże jest kryterium rozeznania, pozostaje żywe (…) skuteczne i ostrzejsze niż wszelki miecz obosieczny, przenikające aż do rozdzielenia duszy i ducha, stawów i szpiku, zdolne osądzić pragnienia i myśli serca (Hbr 4,12).

ACTIO

Lectio divina w swojej dynamice nie kończy się dopóki nie doprowadzi nas do działania, sprawiającego, że życie wierzącego staje się darem dla innych w miłości.